Hướng nghiệp cho con là một quá trình quan trọng trong việc giúp con xác định mục tiêu và phát triển sự nghiệp trong tương lai. Tuy nhiên, đặt ra câu hỏi “Khi nào cha mẹ nên hướng nghiệp cho con?” và “Điều gì cần lưu ý khi hướng nghiệp?” là điều quan trọng để cha mẹ có thể định hướng một cách hiệu quả cho sự phát triển của con.
1. Khi nào nên hướng nghiệp cho con?
Không có một quy tắc cứng và nhanh về thời điểm cha mẹ nên hướng nghiệp cho con. Theo ông Melvin Chia – Chuyên gia Singapore, người đã có hơn 10 năm nghiên cứu và trực tiếp huấn luyện về Đào tạo hướng nghiệp sớm dành cho Thanh Thiếu Niên Singapore, việc định hướng nghề nghiệp cho các con nên bắt đầu ngay từ năm 10 tuổi. Đây là lứa tuổi con bắt đầu hình thành tính cách rõ rêt, và là thời điểm vàng để khám phá, tìm hiểu bản thân để từ đó có định hướng phù hợp.
Quá trình hướng nghiệp nên thực hiện theo từng giai đoạn như sau:
- Giai đoạn trước tuổi teen: Trong giai đoạn này, cha mẹ có thể trò chuyện với con về các sở thích, đam mê và ước mơ của con. Điều này giúp xác định hướng nghiệp tiềm năng và quan tâm của con.
- Độ tuổi teen: Khi con bước vào tuổi teen, cha mẹ nên tạo cơ hội cho con khám phá các lĩnh vực và ngành nghề khác nhau thông qua các hoạt động, thực tế công việc, và tư vấn nghề nghiệp. Điều này giúp con có cái nhìn rõ ràng hơn về sự lựa chọn nghề nghiệp.
- Cuối cấp 3: Đây là thời điểm quan trọng để cha mẹ và con cùng thảo luận về tương lai học tập và nghề nghiệp. Cha mẹ có thể tìm hiểu về các chương trình đào tạo, trường đại học, và cung cấp thông tin để con có thể đưa ra quyết định thông minh.
Cha mẹ cùng con tham gia các chương trình hướng nghiệp
2. Điều gì cần lưu ý khi hướng nghiệp?
Sự thấu hiểu và tôn trọng:
Cha mẹ cần lắng nghe và tôn trọng ý kiến của con. Đừng ép buộc con theo ý muốn của mình. Hiểu rằng con có cái nhìn riêng về sự nghiệp và sở thích của mình.
Để nhận dạng nhận tính cách, sở thích, kỹ năng và giá trị của con, bạn và con phải cùng nhau trả lời các câu hỏi: Con sẽ nổi trội nhất ở lĩnh vực nghề nghiệp nào; Con thích hoặc thành công nhất ở những hoạt động nào; Thế mạnh của con là gì? Dựa vào kinh nghiệm của cha mẹ, cộng với các quảng cáo tuyển dụng, con có thể nhìn vào đó và tự soi lại bản thân xem mình thích gì và phù hợp gì.
Thúc đẩy khám phá:
Ngay từ lứa tuổi cấp 2 – cấp 3, phụ huynh có thể đồng hành và giúp con sử dụng các ngày cuối tuần, ngày nghỉ để tích luỹ kinh nghiệm, thử nghiệm các ngành nghề khác nhau thông qua phụ giúp các công việc đơn giản, học việc hay thực tập.Chỉ cần thời gian ngắn được tiếp xúc với nghề, con sẽ hình dung được những khó khăn của nghề và biết định hướng tốt cho chính mình.
Con chủ động khám phá năng lực, sở trường của bản thân
Cung cấp thông tin và tư vấn:
Cha mẹ có trách nhiệm nghiêm túc tìm hiểu về các ngành nghề, cơ hội việc làm, và xu hướng tương lai. Hỗ trợ con trong việc thu thập thông tin và cung cấp tư vấn nghề nghiệp dựa trên kiến thức và kinh nghiệm của mình.
Không đặt áp lực:
Tránh đặt áp lực quá lớn lên con trong việc chọn nghề nghiệp. Hãy cho con thời gian để tự tìm hiểu và đưa ra quyết định. Đồng thời, khuyến khích con theo đuổi đam mê và sở thích của mình.
Cha mẹ nên đóng vai trò là người tư vấn và đồng hành. Cha mẹ hãy giúp con tự khám phá và tìm hiểu bản thân, tự đưa ra lựa chọn có trách nhiệm và xây dựng kế hoạch chiến lược hướng tới mục tiêu nghề nghiệp.
Cha mẹ đồng hành cùng con khám phá các yêu cầu của nghề nghiệp
Sự linh hoạt và điều chỉnh:
Hướng nghiệp là một quá trình liên tục và có thể thay đổi theo thời gian. Cha mẹ cần linh hoạt và sẵn lòng thay đổi hướng dẫn nghề nghiệp nếu con có sự thay đổi trong quan điểm và quan tâm.
Hướng nghiệp cho con là một quá trình quan trọng trong việc xác định mục tiêu và phát triển sự nghiệp của con. Cha mẹ cần tìm hiểu và lắng nghe con, tạo cơ hội cho con khám phá và trải nghiệm, cung cấp thông tin và tư vấn, và tôn trọng sự lựa chọn và sở thích của con. Qua việc hướng dẫn nghề nghiệp một cách đúng đắn, cha mẹ có thể giúp con xây dựng một tương lai thành công và hạnh phúc.
